Osoby, które chcą skutecznie zadbać o zdrowie swoich zębów, powinny poddać się odpowiedniej diagnostyce. Jednym z kluczowych badań pozwalających na identyfikację przyczyny bólu lub innych problemów stomatologicznych jest RTG.
Diagnostyka rentgenowska odgrywa istotną rolę w różnych dziedzinach stomatologii. W zależności od wskazań medycznych i planowanego leczenia wykorzystuje się różne rodzaje badań RTG, które umożliwiają szczegółowe zobrazowanie wybranych struktur jamy ustnej i otaczających je tkanek.
Co to jest RTG zęba?
RTG zębów to jedno z podstawowych badań wykorzystywanych w stomatologii. Jest to badanie rentgenowskie, które umożliwia uzyskanie dokładnego obrazu struktur zębowych, korzeni, kości szczęki i żuchwy. Badanie rtg zębów jest szybkie i bezbolesne. Promieniowanie rentgenowskie przechodzące przez tkanki jamy ustnej tworzy obraz na specjalnej kliszy lub cyfrowym detektorze, co pozwala stomatologowi ocenić stan zębów i kości. Dzięki temu badaniu możliwe jest wczesne wykrycie problemów, które mogą pozostać niezauważone podczas standardowego badania stomatologicznego.
Jakie są wskazania do RTG zęba?
Jednym z najczęstszych powodów jest zwykłe badanie stomatologiczne, które pozwala ocenić stan tkanek kostnych i wykryć niewidoczne gołym okiem uszkodzenia. Jeśli pacjent odczuwa silne dolegliwości bólowe, rtg zęba może pomóc znaleźć ich przyczynę.
W leczeniu ortodontycznym zdjęcie RTG pozwala na właściwe zaplanowanie korekcji zgryzu. Przed wszczepieniem implantów konieczna jest dokładna ocena kondycji kości szczęki, aby sprawdzić, czy ich stan pozwala na stabilne osadzenie implantu.
RTG zębów wykonuje się także w przypadku podejrzenia stanów zapalnych, które mogą rozwijać się w obrębie kości szczęki i żuchwy. Badanie jest również kluczowe w leczeniu urazów twarzoczaszki, ponieważ pozwala ocenić ewentualne złamania kości oraz uszkodzenia zębów.
Czym jest punktowe zdjęcie RTG zęba?
RTG punktowe zębów to jedno z najczęściej wykonywanych badań rentgenowskich w stomatologii, które pozwala na uzyskanie precyzyjnego obrazu konkretnego zęba oraz jego najbliższego otoczenia.
Jest szczególnie przydatne przed rozpoczęciem leczenia kanałowego, ponieważ umożliwia dokładną ocenę stopnia zaawansowania zmian chorobowych. Zdjęcie punktowe pozwala także ocenić, czy dany ząb nadaje się do wykorzystania jako filar w przypadku zakładania mostu protetycznego.
Jak wygląda badanie RTG zębów?
Podczas badania pacjent zakłada specjalny fartuch ochronny z gumy ołowiowej, który minimalizuje ekspozycję na promieniowanie. Następnie niewielkich rozmiarów klisza rentgenowska zostaje umieszczona wewnątrz jego jamy ustnej, tuż za badanym zębem, co pozwala uzyskać precyzyjny obraz jego struktury oraz otaczających tkanek. Cała procedura jest całkowicie bezbolesna i trwa zaledwie kilka minut, co sprawia, że badanie to jest szybkim sposobem na precyzyjną diagnostykę pojedynczego zęba.

Na czym polega badanie pantomograficzne?
RTG pantomograficzne, to rodzaj diagnostyki rentgenowskiej stosowanej w stomatologii. Jest to zdjęcie panoramiczne zębów zarówno górnej, jak i dolnej szczęki, zatok szczękowych oraz stawów skroniowo-żuchwowych. Dzięki szerokiemu zakresowi obejmowanych struktur zdjęcie pantomograficzne pozwala na kompleksową ocenę stanu uzębienia i przyzębia, umożliwiające wykrycie problemów, takich jak złamania kości, torbiele, guzy, infekcje czy uszkodzenia zębów. Wykonanie badania nie wymaga specjalnego przygotowania.
Przed prześwietleniem zębów pacjent powinien zdjąć biżuterię, okulary oraz wszelkie metalowe przedmioty, które mogłyby wpłynąć na wynik badania. Dodatkowo pacjent zakłada fartuch ochronny z gumy ołowiowej, który minimalizuje ekspozycję na promieniowanie powstałe w wyniku rozproszenia wiązki rentgenowskiej. Ponadto w stomatologii wykorzystywane jest również rtg cefalometryczne. Jest to zdjęcie rentgenowskie kości czaszki w pozycji bocznej. Dzięki niemu możliwa jest dokładna ocena stanu zębów, zatok i kości całej czaszki. Badanie to wykorzystywane jest głównie w leczeniu ortodontycznym.
Czy RTG zęba jest szkodliwe?
Badanie rentgenowskie zębów wykorzystuje promieniowanie X, które w dużych dawkach może być szkodliwe dla organizmu. Właśnie dlatego na RTG zęba potrzebne jest skierowania od lekarza, który określi wskazania do badania oraz obszar, który ma być poddany diagnostyce. W stomatologii stosuje się jednak niskie dawki promieniowania, co sprawia, że RTG zębów uznawane jest za stosunkowo bezpieczne badanie.
W przypadku RTG punktowego dawka promieniowania jest niewielka, ponieważ obejmuje ograniczony obszar ciała. Większą wiązkę promieniowania wykorzystuje się podczas zdjęcia pantomograficznego, które obejmuje całą szczękę i stawy skroniowo-żuchwowe. Jednak nowoczesne badania RTG wykonywane są w technice cyfrowej, co pozwala na znaczne zmniejszenie dawki promieniowania w porównaniu do tradycyjnych metod opartych na błonie fotograficznej.
Zgodnie z zaleceniami Unii Europejskiej badania z wykorzystaniem promieniowania jonizującego powinny być wykonywane jedynie na podstawie skierowania lekarskiego. Celem tego ograniczenia jest minimalizacja ryzyka niekontrolowanej ekspozycji pacjentów na promieniowanie oraz zapewnienie, że badanie RTG wykonywane jest wyłącznie wtedy, gdy istnieją ku temu uzasadnione wskazania medyczne. Ze względów bezpieczeństwa RTG zębów nie jest zalecane kobietom w ciąży, aby nie narażać płodu na działanie promieniowania.
Podsumowanie
RTG zębów jest to jedno z najważniejszych badań diagnostycznych w stomatologii, umożliwiające precyzyjną ocenę stanu uzębienia i zaplanowanie skutecznego leczenia. Pozwala m.in. wykryć niewidoczne zmiany zapalne czy ocenić stan kości wyrostka zębodołowego. W zależności od potrzeb diagnostycznych stosuje się różne rodzaje RTG, w tym zdjęcie punktowe, pantomograficzne i cefalometryczne.
Badanie rentgenowskie jest szczególnie przydatne w diagnostyce próchnicy, leczeniu kanałowym, ortodoncji i implantologii. Dzięki niemu możliwe jest wykrycie zmian, które nie są widoczne podczas standardowego badania stomatologicznego, co pozwala na szybsze podjęcie odpowiedniego leczenia.